Wissels omzetten

Iedere modelbouwer kent het verschijnsel wel als je een electrisch bediend wissel om zet.
een harde tik hoorbaar. Op een trambaan met veelvuldig verkeer van trams van verschillende lijnen "knallen" de wissels om je oren.
Oude situatie:
Dat moet toch anders kunnen?
Zeker kan dat! Met de servodecoders van Rosoft is het simpel om vanuit het besturingssysteem "Koploper" de trams de juiste richting op te sturen zonder last te hebben van "knallende" wissels.
Maar beoordeel zelf maar aan de hand van de filmpjes.
Nieuwe situatie:
Nu deze wijzigingen gereed zijn gaan we verder met de wederopbouw van de baan.

Koploperbesturing

Vanwege vragen over de toepassing van het besturingssysteem van de modelbaan hier een korte uitleg.
Het huidige baanplan in aanbouw:

Deze schermafdruk van het programma "Koploper" geeft het sporenplan van modeltrambaan aan in het stadje "Kinderdam" De bovenste twee sporen met de blokken 61 t/m 70 zijn de twee opstelsporen van het schaduwstation. 

Voor de wissels zijn twee getalnotaties in gebruik, de ééncijferige zijn wissel die bediend worden door een Conrad wisselmotor en die bij omgaan een harde klap geven, de twee-cijferige  zijn wissels bediend door een servomotor die heel rustig en zachtjes omlopen.

Elk blok ( het nummertje in het vierkantje in de lijn) wordt bezet gemeld door een reedcontact ( Bijv. het nummer 65-8 naast de lijn).

Stel dat de tram in blok 65 (bovenin) gaat rijden.
Zodra melder 68-3 gepasseerd word zal blok 71 bezet gemeld worden en na een vertraging van een paar seconden blok 65 vrijgegeven worden. Melder 66-7 is niet in gebruik maar omdat blok 55 wel bezet is zal de tram stoppen in blok 71 met enige uitloop.
Voor de tram in blok 64 geldt nu dat blok 65 niet meer bezet is en het besturingsprogramma laat de tram daar optrekken.
Als de melder 68-5 gepasseerd wordt zal blok 65 weer bezet gemeld worden en na enige seconden zal het besturingsprogramma blok 64 weer vrijgeven.
dus is de mogelijkheid voor de tram in blok 63 er om ook een blok op te schuiven. Het besturingsprogramma koploper gat dat regelen.
Alles wordt dus geregeld met één bezetmelder per blok die tevens de vrijgavemelder is van het vorige blok.
Er zijn nog een aantal blokken die als "Halte" aangemerkt zijn.
Dit zijn o.a. de blokken 50, 29, 91, 92, 35, 54, 43 en 45.
Zodra een tram dit blok in rijdt zal de tram altijd stoppen gedurende een bepaalde tijd.
Door het uitlopen (afremmen dus) goed in te regelen in het besturingsprogramma stoppen de trams op bijna dezelfde plaats. De haltes die voor de wissels 11 en 12 liggen zullen het wissel zonodig in de afbuigende stand leggen nadat de stoptijd is verstreken.
Omdat het geheel nu in opbouw is is alles nog tweerailvoedig. Voor de zelfbouwkruisingen is handig gebruik gemaakt van de mogelijkheid op de servoprint om een extra relais te schekelen om de polariteit van de kruising aan te passen.
Voor een idee van het rij- en remgedrag van de trams staat op youtube nog een fimpje van het testbedrijf op de vorige baan.
https://www.youtube.com/watch?v=v6eOHyME15E

Een update

Het is al een jaar geleden dat hier een update verscheen. Tijd voor een bericht dus.
Inmiddels is een messingmodel van een HTM 250-er in aanbouw. Hiermee zijn de eerste stappen gezet op het gebied van messingmodelbouw. Door gebrek aan materiaal voor aanpassingen lag het stil en inmiddels is de zomerperiode er, waar andere prioriteiten gelden als modelbouw.
Daarnaast had bestaande materieelvloot op de modelbaan ook enige problemen, onder andere geregeld stil vallen op moeilijk bereikbare plaatsen.
Na veel proberen bleken de stroomafnemers niet onder alle omstandigheden goed te functioneren. Op één tram waren op de knikpunten geregeld vonken te zien.
Uiteindelijk is voor proef een stroomafnemer van "litzen" voorzien en gemonteerd op de een tram die geregeld stil viel en weer verder wilde als je even de stroomafnemer aan raakte.
Inmiddels draait die tram rustig zijn rondjes en nog niet stilgevallen.
Maar we juichen pas als we een paar dagen verder zijn.
Hier een foto van de voor proef gewijzigde stroomafnemer:

Inmiddels gemonteerd en is de tram met de testritten bezig:

U wordt verder op de hoogte gehouden.

De volgende update zal niet zo lang op zich laten wachten.

Eerste 2e hands ROCO tram onderhanden

De eerste Roco tram is in behandeling genomen nadat eerst twee van de vier motoren geplaatst zijn twee stilstaande modellen.

Als eerste is begonnen met het voorzichtig los peuteren van de ingezette ramen. en glad schuren van een paar kleine oneffenheden. De voorste wagenbak is zijn dubbele koplampen al kwijt. De gaten zijn al gevuld met vulmiddel en na verder plamuren en schuren zal aan de voorzijde één koplamp worden aangebracht. Aan de achterzijde worden twee achterlichten aangebracht en de tram zal worden gespoten in de kleuren geel/wit.

De tram zal dan nog voorzien worden van interieur en binnenverlichting en aan de onderzijde zal een mogelijkheid tot het plaatsen van een railpoetsblok worden aangebracht.

Nieuw 2e hands materieel en onderdelen

De directie van de modeltram Toulon sur Arroux was op zoek naar twee motoren voor de Roco trams.
Via de verkoopmakelaar Ebay.de werden 4 6-assige Roco trams voor de knutselaar verworven welke vandaag bij de MTSA arriveerden. Twee trams zullen motoren leveren voor de buitendienst staande trams.
Twee trams worden bekeken of deze (al dan niet gekoppeld) in dienst zullen komen. Voor de overgebleven kappen van trams zonder motor wordt een toepassing gezocht. Waarschijnlijk zullen twee kappen omgebouwd worden als slijptram.

Franse hoek in aanbouw.

In principe was er gepland om gedurende de zomer niets te doen aan de modeltrambaan.

Maar aangezien de zomer zich niet laat zien toch maar weer begonnen met de verdere afbouw. De "Franse hoek" wordt op dit moment verder aangekleed. Als eerste verscheen in ruwbouw een supermarkt met daarnaast (zoals hier in Frankrijk toch redelijk standaard) een klein tankstation. De verdere afbouw wacht op de levering van een aantal SMD-leds voor de verlichting van de buitendeuren.

Deze hoek zal volledig Frans gebouwd worden met bouwpakketten van MKD en zal een aantal kleine winkels, woonhuizen, supermarkt en autobedrijf omvatten. Tegen de muur moet halfrelief bouw komen, of van Scalescenes of bouwplaten uit een hobbyblad.
De toepassing met Heki wegenverf beviel niet door het hygroscopische effect, daarom wordt hier een andere verfsoort gebruikt. Weliswaar zijdemat in plaats van matverf maar het bevalt beter.
Hier een beeld van het de andere kant van het tankstation:

Het begint al wat vorm te krijgen. Eerst in ruwbouw de huizen neerzetten zodat bepaald kan worden waar het parkeerterrein van de supermarkt komt en waar het parkeerterrein van de autodealer. Eigenlijk moet er hier ook nog een camperplek komen.

Hieronder nog even twee beelden.

De inwoners van Kinderdam kunnen dus al naar de kapper, een pilsje drinken, een stokbroodje halen 's morgens en een bloemetje halen als er iemand jarig is.

We bouwen rustig verder zolang de zomer op zich laat wachten.

Stroom afname in Halling draaistellen

Onder de basis uitvoering van de Halling c1 zitten draaistellen met plastic wielen.
Voor het omsporen naar HOm waren deze draaistellen al door mij gemodificeerd omdat de klemmen er af gevijld moesten worden.
Deze draaistellen zijn inmiddels stroomvoerend gemaakt.
Hiervoor waren extra nodig per draaistel:
een standaard sleepcontact voor Ho rijtuigen,
twee éénzijdig geisoleerde  TT wielassen van Muller radsatze via Ebay.
De draaistellen uiteen genomen en de gleuven waar de assen in liggen iets opgeruimd.

 Het standaard omgebouwde draaistel voor HOm.

De twee assen controleren of ze soepel draaien in het draaistelhuis.

Een standaard sleepcontact aanpassen en een draad aansolderen.

Aangepast sleepcontact met aangesoldeerde draad

De assen in het basisdeel leggen de sleper ertegen aan en dan de onderkant er weer tegen aan schroeven.

Wel even opletten dat de as isolatie aan dezelfde kant zit.

Het weer gemonteerde draaistel.

De draaistelle weer in het onderstel.

Nu de bak afwerken en een verbinding realiseren naar de C1 motorwagen zodat extra stroomafname mogelijk wordt op tweerail bedrijf.

Roco motor defect.

Tijdens het proefbedrijf op de baan stopte 1 tram er ineens mee. Geen beweging meer in te krijgen. Binnenverlichting, koplampen, alles reageerde op de bediening behalve de motor.
Motor uitgebouwd e, geprobeerd te draaien. Dat ging zeer zwaar.
Geen borstelhouders aan de buitenzijde, dus wat nu?
Toch maar open gemaakt, hij deed het toch niet meer!
Na opening werd het duidelijk, defecte lamel.
Het lijkt er niet op dat dit nog te herstellen is, maar misschien met een andere defecte motor uit de rommeldoos nog wat te combineren.
Voor de liefhebbers nog maar even een foto, kun je zien dat er schijfborstels inzitten.

Links het motorhuis, midden de borstelbrug, rechts het anker met uitstekende lamel.

Op de voorgrond de twee "schijfborstels" met veertjes.

Eerst maar even kijken wat er aan te doen is anders maar op Ebay schuimen voor een andere motor.

Nieuwe bovenleidingmasten.

Op deze trambaan konden door de opzet de masten van de vorige baan wel gebruikt worden maar dan was er een probleem van de verlichting. 
De lantaarnpalen konden namelijk niet op het trottoir staan langs de rand van de tafel door de constructie van de onderbouw. Reden om een nieuwe iets hogere mast te maken, geschikt voor verlichting boven de rijdraden en deze niet meer met een bout in de plaat vast te zetten maar met een iets langere pijp 4 mm gewoon in de tafel te steken. Dit leverde het voordeel op dat er twee dunne draden door het 2 mm pijpje konden en onder de tafel aangesloten konden worden.

Voor proef de nieuwe masten even geplaatst.

Dat misstaat in ieder geval niet!
Nu verder, het eerste set LED-jes maken (priegelen) en aansluiten.
De bovenleiding krijgt een spanning van ca, 2,8 volt en beide led's zijn ieder met een aparte draad zonder weerstand op de min aangesloten zodat ook in de nacht de helft van de LED's uitgeschakeld kan worden.
Wel is de voeding gezekerd met 1 Ampere.
Een kapje erop van een stukje U profiel en daar maar even een foto van maken.
Het misstaat niet, dus gewoon doorgaan op de ingeslagen weg. 

Het gezicht in het donker.

Tot volgend bericht, ik kan weer even verder.

Proefbedrijf

Het proefbedrijf mat het besturingsprogramma koploper is nu naar alle tevredenheid.
Reden om een duurproef te houden met 4 Roco trams en een Weense tram.
Deze opname is opgenomen met een videocamera, het schokkerige beeld kan een gevolg zijn van het omzetten.

Outillage uitbreiding.

Vandaag, 19 december 2012, stond de koerier voor de deur met een pakketje.
De bestelde Proxxon figuurzaagmachine!
Klein, fijn, weinig lawaai, alhoewel dat nog beoordeeld moet worden met messing zagen.
Het zaagblad is 160 x 160 mm en de constructie is zodanig dat de zaagjes op 3 posities gebruikt worden, dus een verantwoord zaaggebruik.

Dit is de machine, mooi compact!

De luchtslang dient voor het wegblazen van het zaagsel, door de op- en neer gaande beweging van de bovenste bevestiging vindt er een pulsgewijze afblaas plaats van het zaagsel, ingenieus.

Voordeel is dat het zaagblad direct boven het werkstuk nog geleid wordt door een wieltje.

Het geleide wieltje.

Er is weer wat uit te proberen, dus als het buiten koud wordt is het geen probleem.

RET 630 (2)

Vandaag even de kappen op de onderstellen gezet.
De B-bak (achterste rijtuig) gaat binnenkort voor de eerste keer gespoten worden.
Aan beide zijden zijn immitatie lijncijferkasten aangebracht.
De A-bak blijkt nu door de wijziging van de frontseinen naar één frontlamp aan de voorkant iets te hoog te staan dus daar moet nog iets aan gedaan worden.
Aan de instapkant is bij dit rijtuig een immitatie lijncijferkast aangebracht.
De dakpartij is voor een deel gewijzigd, de weerstandskasten worden na de eerste spuitbeurt aangebracht.
Maar kijk zelf even naar de toestand van vandaag 14 december 2012.

De huidige toestand, je ziet dat de de casco medewerker en electricien nog volop bezig zijn.

Graag tot binnenkort in dit theater!

Nieuwe kruising ligt erin!

Na dat de twee nieuwe wisselverbindingen in de baan gelegd waren is begonnen om een nieuwe kruising te bouwen omdat de oude niet geheel juist was. Een eerste poging mislukte waarna bij Conrad France nieuwe printplaten werden besteld en een nieuwe poging gedaan is.
Deze poging lukte en op zondag 8 december is de kruising ingebouwd. Na nog een paar kleine onvolkomenheden wegwerken was het resultaat naar tevredenheid.

Het besturingsprogramma "Koploper" werd aangepast en met een aantal trams werd proef gereden. Hier en daar nog iets aanpassen aan de programmatuur en het functioneert nu naar tevredenheid.

Een overzicht met de ingebouwde kruising.

De nieuwe kruising werkt met een tweestanden relais omdat alle rail direct aan de printplaat zit gesoldeerd met hier en daar een zaagsnede voor de electrische scheiding. Maar sommige stukken spoor op de kruising zijn afhankelijk van de rijrichting een "plus" of "min" van de voeding, alhoewel je in digitaal bedrijf niet van "plus" of "min" mag spreken.

Nu nog de afwerking van de sporen en dan weer verder met de verdere aankleding van de baan.

Ja, wie mag nu eerst? ik weet het niet, de computer bepaald het.

Verwonder U niet over de trams die op het gras staan, ze staan alleen even aan de kant omdat het proefbedrijf over de gehele baan met 4 trams gedaan werd. Het eenvoudig even wegzetten van materieel is een voordeel van modelbedrijf ten opzichte van het grootbedrijf.

RET 630

Omdat je nu eenmaal niet altijd 's morgens vroeg lawaai kunt maken is er begonnen met de ombouw van een ROCO tram naar RET Duwag. Een 100% gelijkend model zal het niet worden. Het achterste rijtuig van deze tram wijkt dan iets af.

Het basismodel, ROCO artikelnummer 43188

Als eerste is de gehele tram gestript. De kappen zijn apart gezet, de wielen en draaistellen apart en de grondplaten met interieurdelen apart.

De printplaten zijn verwijderd omdat het gehele model ouderwets bedraad wordt voor de bedrijfszekeheid.

De contactveren van de print naar de motoraansluitingen willen nog al eens problemen geven.

De twee kappen na de eerste behandeling.

Als eerste zijn van de voorste kap de frontlampen weggesneden en aan de onderzijde een opvulling gelijmd. Op deze opvulling komt de voor dit RET model karakteristieke 'oversized' stootbuffer.

De frontlamp gaten zijn gedicht met Tamiya putty en voor de eerste keer geschuurd.

Aan de tweede bak is alleen een opvulling gelijmd en met putty aangesmeerd en voor de eerste keer geschuurd.

De wielen zijn inmiddels omgespoord van 16 naar 12 mm, de draaistelonderdelen zijn in de ultrasoonreiniger gereinigd en zullen binnenkort weer onder de grondplaten gemonteerd worden.

Eerst zal nu de tweede bak verder afgewerkt worden waarna bij de eerste bak de dakpartij veranderd gaat worden.

Maar dat ziet U binnenkort in dit theater!

Nog even een foto van het echte model schaal 1:1 :

Tot de volgende keer!

Sporenplan aangepast.

Nu de winter in aantocht is komt de tijd om weer aan de trambaan te werken.
Bij het opruimen werd nog een stel beddingen van wissels gevonden. na enig bekijken bleek dit nog genoeg voor een tweetal extra verbindingen op de baan. Omdat de dubbelsporige kruising niet beviel en er toch uit moest om opnieuw gebouwd te worden een mooie gelegenheid om ook deze twee wisselstraten erbij te leggen. Bij de kruising had ik de isolaties verkeerd gelegd waardoor het erg kortsluitings gevoelig was bij het passeren van een tram.

 De kruising is verwijderd en de wisselstraat is er ook ingelegd. Deze verbinding zal gebruikt worden door de museumtrams.

Nog even een foto in detail van de wisselstraat.

De tweede wisselstraat gaf iets meer werk omdat gelijk het naastliggende spoor ook opnieuw gelegd is om netjes parallel liggende sporen te hebben. Waarschijnlijk zal hier een lange driewagentram gebruik van gaan maken. De wisselmotoren gaan er binnenkort onder en na het testen is dit stukje dan klaar voor de afbouw en aankleding.
Eerst moet nu de kruising afgebouwd en aangesloten worden, dan het proefrijden met diverse trams waarna en weer verder gebouwd kan worden aan het stratenplan.

Uitbreiding van de ROCO familie

Op 1 oktober 2012 kwam er een transport aan de deur met een ROCO tram, genummerd KVB 3605.
Deze tram werd op Ebay aangeboden "fur Bastler", dus er werd een redelijke prijs geboden met de bedoeling om hem om te bouwen als Rotterdamse Düwag tram. Bij aankomst bij de MTSA bleek de tram echter uiterlijk in zo'n uitstekende staat te zijn dat afgezien is van ombouw, zonde om het mes er in te zetten.

Oordeel zelf over de uiterlijke staat, zonde toch om in te zagen en snijden?

Als eerste werden de kappen afgenomen en de wielassen verwijderd evenals het aangedreven draaistel. Wielen, tandwielen en draaistel werden in de ultrasoon gereinigd, daarna werden de wielassen omgespoord van 16 mm naar 12 mm.

Dan hou je de zaken over zoals op onderstaande foto voordat de samenbouw en digitalisering weer kan beginnen.

klaar voor omsporen en samenbouw, nog wel even verlichting in de kappen maken.

Na de samenbouw en de eerste proefrit bleek de motoraandrijving niet correct te functioneren. De motor draaide maar rijden ? niks rijden! Het bleek dat de kunststof meenemers wat ruimte hadden op motor en draaistelas, dus ook de reden waarom de tram "fur Bastler" werd aangeboden. Een drupje 10 secondenlijm biedt uitkomst en de proefrit daarna was geslaagd te noemen.

Voor de presentatie werden de 4 ROCO trams bij elkaar gezet bij de remise in aanbouw.

Daar staan ze dan alle 4, maar snel de bovenleiding maken.

nog even vanuit een andere hoek, de middelste 2 zijn enkelgeleed, de beide buitenste trams zijn dubbelgeleed.

Opstelsporen liggen erin.

De nieuwe opstelsporen liggen er in.
Elk spoor biedt plaats aan 4 trams van ca. 40 centimeter lengte. Ze zullen aan het zicht onttrokken worden door bebouwing.

De twee opstelsporen en het normale spoor zijn met de getoonde trams allemaal voor proef bereden.
Met name het gedrag op de wisselstraat (linksboven) moest goed uitgetest worden. In deze wissels zitten geen wisseltongen omdat het alleen maar uitrijdend is. Alle trams gaan er goed doorheen.
Nu nog de contacten plaatsen ten behoeve van de automatische besturing met het programma koploper, testen en dan weer verder met de aankleding.
Op de baan zelf zal lijn M continu zichtbaar zijn met 2 museumtrams en elke 2 minuten zal van één van de opstelsporen een tram vertrekken die alle sporen zal berijden en dan weer naar een opstelspoor gaat.
In totaliteit kunnen er dus maximaal 10 trams rijden.

Wijziging in het baanplan

Tijdens het proefbedrijf bleek zo af en toe dat een tram niet tegen de helling op kwam.
De Roco trams met antislipbanden kwamen wel boven maar de trams met Halling aandrijving (zonder antislipbanden) stonden regelmatig met draaiende motor stil op de helling.
Uiteindelijk is besloten om de opstelsporen onder de tafel omhoog te brengen.
Tegen de muur worden nu 2 sporen gelegd op tafelnivo waar op elk spoor 4 trams opgesteld kunnen worden.
Deze twee sporen worden aan het zicht onttrokken door bebouwing.
Een paar foto's van de ombouw:

De gewijzigde sporen in de hoek, De KVB 3627 wordt gebruikt om te kijken of de boog niet te krap ligt.

Nog even in vogelvlucht de sporen.

Tja, nog even bovenleiding boven de sporen en een muurtje om de remise, dan lijkt het al heel wat.

Proefbedrijf gereed, nu opbouwen en aankleden.

De modeltrambaan is inmiddels compleet gelegd en er is een digitaal proefbedrijf geweest.
1 reedcontact bleek onbetrouwbaar en sommige moesten worden verplaatst.
Gekozen is nu voor 2 rail bedrijf omdat er nog een Egger stoomtramstel aanwezig is wat ook nog als museumstel dienst moet gaan doen (na ombouw naar 12 mm)

De linkerhoek van de baan met remise. links van de remise het eindpunt van lijn M en erachter het eindpunt van lijn 4. Een tram van lijn M die aankomt laat lijn 4 vertrekken en andersom.

Eén van de sporen van de remise is in gebruik als "programmeerspoor" voor de trams.

Op de achtergrond is de helling naar de ondergrondse opstellussen van lijn 1 en lijn 2 zichtbaar.

De linkerhoek met de dubbelsporige kruising. Te zien is duidelijk dat de "aanleg" van wegen en straten gestart is.

De hoek bij de ingang geeft al een ideetje hoe het gaat worden. De monitor voor het "koploperbedrijf" is tegen de muur geplaatst.

Tot slot nog een plaatje op "straatniveau". Dit plaatje gemaakt met de webcam ter hoogte van de remise.

Het nieuwe baanplan klaar!

Het nieuwe baanplan is klaar en uitgeprobeerd.
Dit is het geworden:

Een mogelijkheid om met 5 lijnen te rijden

Lijn 1 en lijn 2 (Interlocale lijnen) verdwijnen in de lus onder de tafel en hebben een wachttijd voor ze weer de lus uitkunnen. In elke lus kunnen 3 trams opgesteld worden.

Lijn 3 is bestemd voor materieel wat de lichte helling zelfs niet aankan en rijdt een enkele cirkel.

Lijn 4 berijdt bijna alle "bovengrondse" sporen.

De zwart gestippelde verbinding moet er nog ingelegd worden maar die is dan bestemd voor de Museumtram.

Op dit moment zijn de beschikbare trams als volgt over de lijnen verdeeld:

Voor lijn 1 is beschikbaar een tweetal dubbelgelede Roco trams en een enkelgelede Roco tram

Voor lijn 2 is beschikbaar een Weens K3-k3-k3 tramstel, een Weens C1-c1 tramstel en een Tatra T4D/B4D tramstel.

Voor lijn 3 is beschikbaar een Weens E1 tramstel eventueel met c1 bijwagen.

Voor lijn 4 is beschikbaar een KSW tram uit Munchen

Voor lijn M is beschikbaar een Weense H motorwagen.